سوله

بارگذاری سوله

بارهای در نظر گرفته شده برای ساخت سوله یا سوله سازی شامل موارد ذیل هستند: بار های مرده سوله، بار های مربوط به وزن برف، بارهای مربوط به وزش باد، بار های مربوط به وقوع زلزله، بارهای خاص سوله و بارهای مربوط به جرثقیل.

ممکن است گاهی اوقات به نظر برسد که افزودن یک سوله به سوله های موجود ممکن است باری اضافه بر سوله موجود تحمیل نماید اما به طور کلی و بر اساس تجربه ای که در این زمینه وجود دارد نه تنها باری بر سوله اضافه نمی شود بلکه با توجه به مهار بار و با ایجاد کردن لنگرهای معکوس ممکن است وضعیت سوله ها بهتر شود. در صورتی که کارفرمایان قصد دارند که سوله های چندتایی یا چند قلو احداث نمایند ولی فعلا تمایل دارند که یکی از آن ها ساخته شود و سوله های دیگر بعدها در صورت تامین مالی ساخته شود باید به این نکته توجه کرد که از ان جایی که سوله احداث شده در چند سال به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرد و مورد فشار ناشی از عوامل محیطی مانند برف و یا وزش باد قرار می گیرد، ممکن است کارایی لازم و در نظر گرفته شده در طرح را نداشته باشد. در این موارد پیشنهاد بر این است که سوله ای که قرار است به تنهایی ساخته شود، به طور جداگانه ای طراحی شود و از نظر بارهای مذکور بررسی و ارزیابی گردد.

نکته دیگری که باید در سوله سازی مورد توجه واقع شود اینست که بارهای مربوط به وقوع زلزله به مراکز جرم و به صورت نقطه ای وارد می گردد اما بار های ناشی از وزش باد معمولا به قسمت های پوششی وارد می شود و پراکندگی بار روی سوله به صورت خطی می باشد. به طور کلی آنچه از یافته ها پیداست، پراکندگی بار ناشی از وقوع زلزله در سوله های متقارن در دو طرف تیر ها و ستون های سوله یکسان است. اما در مورد بارهای ناشی از وزش باد قضیه متفاوت است، در این مورد در یک سمت سوله فشار و در سمت دیگر سوله مکش وجود دارد، حتی در ستون های سقف شیبدار سوله ممکن است مکش هایی به سمت بالا وجود داشته باشد که موجب ایجاد واکنش های خاصی در اعضای قاب سوله و تکیه گاه های سوله می گردد.

وجود دیوارهای جانبی در ساخت سوله برای تحمل بار ناشی از وزش باد بسیار کمک کننده است. در واقع این دیوارها نقش مهارکننده در مقابل وزش باد بازی می کنند. در مورد اثر مهارکنندگی دیوارها فرض بر این است که بار ناشی از وزش بادها توسط دیوار های سوله به زمین منتقل می شود و اصولا وجود دیوار در اطراف سوله به تحمل بار کمک می کند.

امروزه و با در نظر گرفتن استاندارد های روز دنیا استفاده از مصالحی همچون آجر و مصالح سنگین در دیوارهایی با ارتفاعات بیش از ۵ تا ۶ متر رو به کاهش گذاشته است زیرا در مواقع خطراتی مانند زلزله و تخریب دیوارها احتمال سقوط آجر و مصالح سنگین وجود دارد، از این رو کاربرد مصالح سبک تر و پوشش های مدرن و نوین رو به فزونی گذاشته است.

به منظور کنترل کمانش های موضعی در ایران و سایر استاندارد های بین المللی باید نسبت های عرض به ضخامت در تیر ورق های مورد استفاده در ساخت سوله از حد مشخصی بیشتر نباشد تا از ایجاد کمانش موضعی ممانعت به عمل بیاید.

در صورتی که در پروژه پیش رو استفاده از جرثقیل ضرورت دارد برای طراحی دقیق و منحصر به فرد یک سوله باید عواملی همچون وزن پل، وزن ارابه، فواصل چرخ های ارابه در نقشه ها نظر گرفته شود تا از بروز مشکلات جلوگیری شود.